Gia sư Nhân Văn thấy rằng đoạn văn Nghị Luận Xã Hội là một trong những phần quan trọng trong đề thi môn văn trong kỳ thi Trung Học Phổ Thông hàng năm. Vậy thì làm sao để viết thật tốt nội dung này?
Gia sư Nhân Văn hướng dẫn TÌM HIỂU ĐỀ
Bước đầu tiên vô cùng quan trọng mà chúng ta không thể bỏ qua đó là Tìm Hiểu Đề. Bởi lẽ, khi chúng ta biết được mục tiêu của mình thì mới có thể chuẩn bị hành trang để đạt được nó. Tương tư như vậy, trước khi viết như thế nào thì ta cần biết mình viết về vấn đề gì. Do đó, người làm bài cần phải đọc thật kỹ đề. Đọc kỹ ở đây không chỉ đơn thuần dừng lại ở việc đọc viết qua rồi viết. Hơn hết, chúng ta cần đọc, gạch chân dưới những từ khóa và xác định yêu cầu đề. Đặt ra và trả lời những câu hỏi sau để nắm chắc đề bài: Đề bài yêu cầu viết đoạn hay hay bài văn? Nghị luận xã hội hay nghị luận văn học? Chủ đề chính là gì? Câu này bao nhiêu điểm và tương ứng với bao nhiêu thời gian? Độ dài hợp lý của đoạn văn này là bao nhiêu?...
Như vậy, việc đầu tiên chúng ta cần làm đó là phân tích đề.
Gia sư Nhân Văn chỉ cách lập DÀN Ý VÀ CÁCH TÌM Ý
Sau khi hiểu kỹ yêu cầu của đề bài, chúng ta có thể tiến hành tìm ý và lập dàn bài. Đây cũng là bước rất quan trọng để xác định việc người viết sẽ viết gì và viết như thế nào. Tương tự như trên, chúng ta cần đặt ra những câu hỏi và tìm câu trả lời cho chúng. Từ kinh nghiệm của bản thân, tôi có thể gợi ý cho bạn những phần sau. Từng phần tương ứng với từng ý cơ bản cần có trong một đoạn văn Nghị Luận Xã Hội. Cụ thể như sau:
Mở đầu bài văn là câu chủ đề. Câu chủ đề là câu chứa đựng nội dung chính của toàn bộ đoàn văn. Để làm được phần này, chúng ta có thể dựa vào và nhắc lại đề bài. Ví dụ: Từ nội dung của phần Đọc Hiểu, anh/chị có suy nghĩ gì về ý nghĩa của tình yêu thương. Ta có thể biến đổi và thêm bớt để viết lại câu chủ đề như sau: Từ nội dung của phần Đọc Hiểu, ta càm nhận được ý nghĩa sâu sắc của tình yêu thương trong cuộc sống.
Phần tiếp theo là giới thiệu hoặc giải thích. Chúng ta nên đặt câu hỏi: Là gì? Như đề bài ở trên, ta có thể đặt câu hỏi sau: Tình yêu thương là gì? Trả lời câu hỏi này sẽ giúp ta tìm được ý cho đoạn văn.
Sau đó là nội dung chính của đoạn văn. Câu hỏi thương đặt là: Tại sao lại như vậy? Ý nghĩa của nó là gì? Như thế nào? Cũng là đề bài trên, ta có thể tự hỏi chính mình: Ý nghĩa của tình yêu thương là gì? Biểu hiện của nó ra sao? Tại sao lại như vậy? Thông thường, ở phần này, ta nên đưa ra 3 lý lẽ và 2 dẫn chứng mang tính khái quát cao để thuyết phục người đọc.
Phần mở rộng cũng rất quan trọng. Có nhiều cách để mở rộng làm sâu sắc hơn vấn đề mà chúng ta đang viết. Tuy nhiên, hai trong nhiều cách đơn giản và dễ viết nhất đó là: phản đề và liên hệ thực tiễn. Phản đề là đi ngược lại vấn đề: Nếu không có tình yêu thương thì cuộc sống của chúng ta sẽ như thế nào? Liên hệ thực tiễn là việc quan sát những điều xảy ra xung quanh bản thân: Ngày nay, mọi người có yêu thương lẫn nhau không? Có thì như thế nào? Không có thì ra sao? Vì đây là phần phụ của đoạn văn nên người viết cần viết ngắn gọn, tránh xa đề làm “loãng ý” nội dung chính của đoạn văn.
Cuối cùng là phần bài học nhận thức và hạnh động. Hiểu đơn gian thì đây là phần đưa ra kết luận sau khi đi tìm hiểu những chi tiết của vấn đề. Nhận thức là suy nghĩ: Vấn đề này đúng hay sai? Đồng tình hay không đồng tình? Hành động là bài học: Chúng ta cần làm phải để cải thiện cuộc sống của chính mình?
Gia sư Nhân Văn chỉ cách PHÂN BỔ
Bởi vì thời gian của một cuộc thi là giới hạn. Chúng ta cần biết được số điểm cho câu hỏi của mình đề phân bổ thời gian và độ dài cho hợp lý. Thông thường, để viết một đoạn văn, chúng ta cần từ 10 đến 20 phút để hoàn thành trọn vẹn bài thi của mình.
Trên đây là những chia sẻ của Gia sư Nhân Văn xuất phát từ kinh nghiệm trong việc viết một đoạn văn Nghị Luận Xã Hội.